Jeneratör Transfer Panosu nedir?
Jeneratör Transfer Panosu; mevcut bir şebekeye jeneratör eklenmek istendiğinde, şebeke ile jeneratörün uyumlu bir şekilde çalışması için kullanılan, şebeke ile jeneratör arası yük transferini sağlayan bir pano tipidir. Jeneratörler tesislerdeki yedek güç kaynaklarıdır. Şebeke olmadığı zamanlarda ya da şebekede bir arıza meydana geldiğinde bağlı olduğu tesisin enerjisiz kalmaması için devreye giren jeneratörler, dizel/benzin/doğalgaz gibi yakıtlarla çalışan ve elektrik üreten üreteçlerdir.
Transfer Panosu Nasıl Çalışır?
Şebekede henüz elektrik varken, yükler aktif şebekeden beslenir. Fakat şebeke elektriği kesintiye veya düşüşe uğradığında jeneratör devreye girerek yükü beslemeye devam eder. Elektrik akımı normal seyrine geçtikten sonra bu enerji tekrar şebekeye aktarılır ve jeneratör devreden çıkar. Bu transferi gerçekleştiren eleman transfer panosu olarak tanımlanır.
Pano, jeneratörden gelen enerjiyi yük çıkışını baz alarak yönlendiren ve enerjinin anahtarlanmasını sağlayan bir sistemdir. Şebeke kontaklarını açarak 2 gücün çakışmasının önüne geçer. Bu sistem ile, şebeke ve jeneratör enerjisi anahtarlar tarafından kontrol edilir ve transferi güvenli bir şekilde gerçekleştirilir.
Tipik bir pano gücü, jeneratörün gerçekleştireceği güce göre, en az jeneratör kadar kuvvetli olmalıdır. Dağıtım panosunda yükler, acil olan ve olmayan olarak ikiye ayrılır. Dağıtım panolarında bu ayırımın olmadığı durumlarda, kontaktör ve motorlu şalter, şebeke gücü baz alınarak seçilmelidir.
Manuel Güç Transfer Panosu
Manuel güç transfer panosu, ana elektrik panosunun yanında kurulur ve bir enerji kesintisi sırasında çalışmasını istediğiniz devrelere bağlanır. Güç kesildiğinde, jeneratöre basmanız ve tek bir güç kablosu ile bir aktarma anahtarı oluşturmanız yeterlidir. Jeneratör çalıştığında, anahtarları çevirerek basitçe hangi devrelere enerji sağlayacağını seçebilirsiniz.
Amper: Manuel aktarma anahtarını boyutlandırmanın en iyi yolu, önce güç kablosunu boyutlandırmaktır. 30 amp'lik bir kabloya ihtiyacınız varsa, 30 amp'lik bir aktarma anahtarı gerekir. Devreler: Çoğu 5.000 watt jeneratör gücü altı devrelere geri yükleyebilir. Daha büyük bir jeneratörünüz varsa, 10 devreli bir anahtar almanız gerekir. Çoğu transfer panosu seçilmiş devre kesicilerle önceden kablolanmıştır. Watt Metre: Çoğu manuel pano neyin beslendiğini takip eden dahili watt metre de içerir. Bunlar olmadan, jeneratöre ve cihazlara zarar vererek sistemi aşırı yükleyebilirsiniz. Montaj Setleri: Manuel pano takarken iki seçeneğiniz vardır. En kolay ve en ucuz yol duvara bir resim gibi yerleştirmektir. Sadece iki saplama arasındaki alçıpan içine yerleştirin.
Otomatik Transfer Panosu
Kısaca ATS olarak bilinen bu tip panolar, yedek güç kaynağının başarısız olması durumunda jeneratörün geçici elektrik enerjisi sağlayabilmesi için, genellikle, bir yedek jeneratörün bulunduğu yere monte edilir. Bu pano sürekli olarak elektrik şebekesinin gücünü izler. Bir kesintiden önce gelebilecek dalgalanmalar veya ciddi enerji kalitesi sorunları jeneratörün başlatma komutunu tetikler.
Yedek gerilim ve frekans sabitlendiğinde, transfer panosu jeneratörü çevrimiçi duruma getirir. Elektrik şebekesi elektriği geri yüklendiğinde, önceden belirlenmiş bir süre dalgalanma olmadan, anahtar normal konumuna geri döner. Soğutma aralığı tamamlandıktan sonra, jeneratör otomatik olarak kapanır.
Bütün bu eylemler insan müdahalesi olmaksızın gerçekleşir. Otomatik transfer panosu (ATS) hem birincil hem de yedek güç kaynaklarına bağlandığından, elektrikli bir röle görevi gören ekipman ve güç kaynakları arasında aracı olarak görev yapmaktadır.
Neden Jeneratör Transfer Panosu Kullanmalısınız?
Elektrik kesintisi sırasında taşınabilir bir jeneratörün güç sağlamak için iki yolu vardır. İlki, jeneratörden uzatma kabloları yardımı ile cihazlarınıza enerji iletmektir. Bu durum fırın fanı veya pompa gibi kritik devrelerin çalışması için elverişsizdir. İkinci yöntem ise jeneratörü doğrudan ev kablolarına bağlamaktır. Yalnızca bir kablo kullanarak, fırın fanı ve kuyu pompası da dahil olmak üzere, devrelerinizin birçoğuna veya tümüne güç sağlayabilirsiniz. Bunu yapmak için, bir transfer panosu kullanmanız gerekir Pano olmadan, doğrudan bağlantı, jeneratörünüze zarar verebilir, hatta insan hayatını tehdit edecek sonuçlar doğurabilir.
Transfer Panosu Malzemeleri
Transfer panosu çok farklı şekillerde tasarlanabilir. Genellikle bir jeneratör bir trafo tarafında olmak üzere iki tane kontaktör ve bu kontaktörlerin yardımcı kontakları kullanılarak bir kumanda devresi tasarlanır. İki kontaktör birbirine enversör yani ters çalışır. Biri açıkken diğeri kapalı konumdadır. Böylelikle iki kaynağın çakışması önlenmiş olur. Kontaktörlerin durum bilgileri jeneratör panosu üzerindeki jeneratör kontrol rölesine taşınır ve röle bu bilgiler ışığında jeneratör başlatılır veya durdurulur. Pratikte 630A'e kadar olan yüklerin transfer panosunda kontaktörler kullanılır. 630A'den sonraki akımlarda ise motor mekanizmalı kompakt şalterler ve motorlu açık tip şalterler ile transfer yapılır. Şalterde motor mekanizması mutlaka olmalıdır; çünkü şalter kapadığında motorun şalteri tekrar açma yapması için kurması gerekmektedir. Kumanda devresinin gereksinimine göre düşük gerilim bobini, açma bobini, kapamaya hazır kontak, yardımcı kontaklar da transfer panosunun şalteri içerisinde yer alabilir. 630A'den sonra tabii ki kontaktör de kullanılabilir; ancak genellikle üretici fiyatları göz önünde bulundurulduğunda 630A'den sonraki akımlarda kontaktörün maliyeti çok artar. Bu yüzden 630A'den sonra şalter tercih edilir. Ayrıca şalterin termik manyetik koruma özelliği de olduğundan bağlı oldukları hattı da koruyabilirler. Hem kontaktör de hem de şalterde elektriksel kilitlemeyi destekleyici ve ekstra güvenlik sağlayan mekanik kilit aksesuarları da tercih edilebilir.
Transfer panosu bir çok farklı devre elemanı kullanılarak tasarlanabilir. Tek doğrusu ya da tek tasarım yöntemi yoktur. Kontaktörlü veya şalterli bir devre tasarlanmak istenmiyorsa bir tane otomatik transfer ayırıcısı da kullanılabilir. Otomatik transfer ayırıcıları (ATS) kontaktörlerin ve şalterleri yaptığı işi tek cihazda yaparlar. Maliyetlerine ve proje gereksinimlerine göre tercih edilebilirler.
